Tuổi thọ & suy hao công suất tấm pin mặt trời

Bài viết này giúp bạn hiểu đúng bản chất tuổi thọ pin mặt trời, cơ chế suy hao và cách lựa chọn pin bền – ổn định – sinh điện lâu dài.

1. Tuổi thọ tấm pin mặt trời là gì?

Tuổi thọ tấm pin là khoảng thời gian mà pin vẫn:

• Hoạt động an toàn

• Tạo ra điện năng ổn định

• Công suất còn trên mức chấp nhận được

👉 Trên thực tế, tấm pin không “hỏng đột ngột”, mà giảm dần công suất theo thời gian.

2. Suy hao công suất tấm pin là gì?

Suy hao công suất (degradation) là hiện tượng công suất phát điện của tấm pin giảm dần sau mỗi năm vận hành.

Ví dụ:

• Pin 550W năm đầu

• Sau 1 năm còn ~542–545W

• Sau 25 năm còn ~80–88% công suất ban đầu

👉 Suy hao là hiện tượng tất yếu, ngay cả với pin cao cấp.

3. Mức suy hao công suất theo từng giai đoạn

3.1. Suy hao năm đầu (First-year degradation)

• Thường từ 1 – 2%

• Do:

  • Ổn định vật liệu

  • Ảnh hưởng ánh nắng, nhiệt độ

3.2. Suy hao các năm tiếp theo (Linear degradation)

• Trung bình 0.4 – 0.6%/năm

• Pin cao cấp có thể chỉ 0.35%/năm

Trên datasheet tấm pin năng lượng mặt trời sẽ ghi rõ Tuổi thọ & suy hao công suất của tấm pin. Như trên hình, tấm pin Canadian này có suy hao năm đầu không quá 1%, các năm tiếp theo không quá 0.4%

4. Tuổi thọ & suy hao theo từng công nghệ pin

4.1. Pin PERC (P-type)

• Suy hao: ~0.45–0.55%/năm

• Sau 25 năm: ~80–83%

• Phổ biến, chi phí tốt

4.2. Pin TOPCon (N-type)

• Suy hao: ~0.35–0.4%/năm

• Sau 25 năm: ~86–88%

• Độ bền cao, ít LID

4.3. Pin HJT (N-type)

• Suy hao: ~0.25–0.35%/năm

• Sau 25–30 năm: ~88–90%

• Hiệu suất & tuổi thọ rất cao

4.4. Pin IBC

• Suy hao thấp

• Chi phí cao

• Thường dùng cho phân khúc cao cấp

5. Bảo hành pin và tuổi thọ thực tế

5.1. Bảo hành vật lý (Product warranty)

• 10–15 năm (phổ thông)

• 20–25 năm (cao cấp)

👉 Bảo hành lỗi vật liệu, khung, kính, junction box

5.2. Bảo hành hiệu suất (Performance warranty)

• Cam kết công suất còn lại theo năm

• Ví dụ:

  • Năm 1: ≥ 98%

  • Năm 25: ≥ 84–88%

Tấm pin năng lượng mặt trời thường có 2 loại bảo hành là bảo hành vật lý và bảo hành hiệu suất

6. Các yếu tố ảnh hưởng đến tuổi thọ & suy hao

6.1. Nhiệt độ & môi trường

• Nóng, ẩm, muối biển → suy hao nhanh hơn

6.2. Chất lượng vật liệu

• Kính cường lực

• EVA, backsheet

• Cell chất lượng cao

6.3. Thi công & lắp đặt

• Khung chắc chắn

• Không uốn cong pin

• Không đọng nước

6.4. Vệ sinh & bảo trì

• Bụi bẩn → tăng nhiệt

• Nên vệ sinh 6–12 tháng/lần

7. Tuổi thọ pin có thể vượt 25–30 năm không?

Câu trả lời là CÓ.

Nhiều hệ thống:

• Vận hành 30–35 năm

• Công suất còn ~70–80%

👉 Sau thời gian hoàn vốn (5–8 năm), phần lớn điện tạo ra là lợi nhuận ròng.

8. Nên chọn pin như thế nào để bền lâu?

• Ưu tiên:

  • Mono Half-cut

  • TOPCon / HJT (N-type)

• Suy hao ≤ 0.45%/năm

• Bảo hành hiệu suất ≥ 25 năm

Kết luận

Tuổi thọ và suy hao công suất quyết định trực tiếp:

• Sản lượng điện trọn vòng đời

• Hiệu quả đầu tư dài hạn

• Mức độ ổn định của hệ thống

👉 Đừng chỉ so sánh giá/Wp, hãy so sánh giá trị điện tạo ra trong 25–30 năm.

👉 Bạn nên đọc thêm:

• So sánh công nghệ pin PERC – TOPCon – HJT – IBC

• Cách tính công suất hệ thống điện mặt trời

• Công suất & hiệu suất tấm pin mặt trời