Cách tính công suất hệ thống điện mặt trời phù hợp nhu cầu sử dụng

Việc tính toán đúng công suất giúp bạn:

• Tránh đầu tư thiếu hoặc dư công suất

• Tối ưu chi phí ban đầu

• Đạt hiệu quả tiết kiệm điện cao nhất

Bài viết này thuộc Cẩm nang Kỹ thuật Lắp đặt Điện Mặt Trời, hướng dẫn bạn cách tính công suất điện mặt trời từ cơ bản đến thực tế, dễ áp dụng cho hộ gia đình, nhà xưởng và trang trại.

1. Công suất hệ thống điện mặt trời là gì?

Công suất hệ thống điện mặt trời thường được tính bằng kWp (kilowatt peak) – là công suất đỉnh của các tấm pin trong điều kiện tiêu chuẩn.

Ví dụ:

• Hệ 5 kWp ≈ tổng công suất các tấm pin là 5.000 Wp

• Hệ 10 kWp ≈ tổng công suất pin là 10.000 Wp

Công suất này không đồng nghĩa với lượng điện tạo ra mỗi ngày, mà chỉ là cơ sở để ước tính sản lượng điện.

2. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc chọn công suất hệ thống

Khi tính công suất điện mặt trời, cần xem xét đồng thời nhiều yếu tố:

• Mức tiêu thụ điện trung bình hàng tháng

• Thời gian sử dụng điện trong ngày

• Diện tích mái có thể lắp đặt

• Loại hệ thống (hòa lưới, hybrid, off-grid)

• Ngân sách đầu tư

Trong đó, lượng điện tiêu thụ hàng tháng là yếu tố quan trọng nhất.

3. Cách tính công suất điện mặt trời theo tiền điện hàng tháng

Đây là cách tính đơn giản và được áp dụng nhiều nhất cho hộ gia đình.

Bước 1: Xác định lượng điện tiêu thụ

Dựa vào hóa đơn tiền điện, lấy trung bình:

• Sản lượng điện tiêu thụ (kWh/tháng)

Ví dụ:

• Gia đình dùng khoảng 900 kWh/tháng

Bước 2: Quy đổi điện năng theo ngày

900 kWh/tháng ÷ 30 ngày ≈ 30 kWh/ngày

Bước 3: Ước tính công suất hệ thống cần lắp

Tại Việt Nam, trung bình:

1 kWp điện mặt trời tạo ra khoảng 3,5 – 4,5 kWh/ngày (tùy khu vực)

Công thức ước tính:

Công suất cần lắp (kWp) = Điện tiêu thụ/ngày ÷ 4

Áp dụng ví dụ:

30 kWh/ngày ÷ 4 ≈ 7,5 kWp

👉 Có thể chọn hệ 7–8 kWp là phù hợp.

4. Cách tính công suất theo diện tích mái nhà

Trong một số trường hợp, diện tích mái là yếu tố giới hạn.

Quy đổi diện tích – công suất

• 1 kWp cần khoảng 5–6 m² mái

Ví dụ:

• Mái nhà 50 m² → lắp tối đa khoảng 8–9 kWp

Lưu ý

• Cần chừa khoảng trống kỹ thuật, lối đi bảo trì

• Tránh mái bị che bóng nhiều

5. Tính công suất cho từng loại hệ thống

🔹 Hệ thống hòa lưới

• Ưu tiên lắp theo nhu cầu sử dụng ban ngày

• Không cần bù đủ 100% điện tiêu thụ

Gợi ý:

• Lắp khoảng 60–80% sản lượng điện tiêu thụ

🔹 Hệ thống hybrid

• Tính thêm dung lượng pin lưu trữ

• Có thể lắp gần bằng hoặc bằng 100% nhu cầu

Gợi ý:

• Pin lưu trữ thường từ 5–15 kWh cho hộ gia đình

🔹 Hệ thống off-grid

• Phải tính đủ cho cả ngày và ban đêm

• Cần dự phòng 1–2 ngày không có nắng

Gợi ý:

• Công suất pin và dung lượng lưu trữ lớn

• Chi phí đầu tư cao

6. Một số sai lầm thường gặp khi tính công suất

• Lắp quá nhỏ → không tiết kiệm được bao nhiêu

• Lắp quá lớn → dư công suất, lãng phí vốn

• Không xét thời gian dùng điện ban ngày

• Không tính đến mở rộng tải trong tương lai

7. Gợi ý công suất tham khảo cho hộ gia đình

• Hệ 7.2 kWp – phù hợp hộ dùng 1–2 triệu/tháng 👉 Xem chi tiết báo giá

• Hệ 10 kWp – phù hợp hộ dùng 2–4 triệu/tháng 👉 Xem chi tiết báo giá

• Hệ 12 kWp – phù hợp hộ dùng 4–6 triệu/tháng 👉 Xem chi tiết báo giá

• Hệ 15 kWp – phù hợp hộ dùng 5–7 triệu/tháng 👉 Xem chi tiết báo giá

• Hệ 20 kWp – phù hợp nhà xưởng dùng 7–10 triệu/tháng 👉 Xem chi tiết báo giá

• Hệ 25 kWp – phù hợp doanh nghiệp dùng 9–12 triệu/tháng 👉 Xem chi tiết báo giá

(Bảng chỉ mang tính tham khảo, cần khảo sát thực tế để chính xác)

Kết luận

Tính đúng công suất hệ thống điện mặt trời là bước quyết định hiệu quả đầu tư. Dựa trên mức tiêu thụ điện, diện tích mái và nhu cầu sử dụng, bạn hoàn toàn có thể ước tính được công suất phù hợp trước khi lắp đặt.

👉 Ở bài tiếp theo trong Cẩm nang Kỹ thuật Lắp đặt Điện Mặt Trời, chúng ta sẽ đi sâu vào thiết kế sơ đồ đấu nối hệ thống điện mặt trời chuẩn kỹ thuật và an toàn.

Xem thêm:

• Bài 1: nguyên lý hoạt động điện mặt trời

• Bài 2: cấu tạo hệ thống điện mặt trời

• Bài 3: so sánh hòa lưới hybrid off-grid